19/02/2009

MONUMENTJE VOOR JAN





Vandaag, 19 februari, zou Jan 63 jaar geworden zijn...

Dit zijn herinneringen aan mijn zwager Jan Schavemaker.
Hij leefde van 19 februari 1945 tot en met 3 april 2001
Hij was getrouwd met mijn zus Aja. Helaas gingen zij scheiden.

Jan was één van mijn beste vrienden, vanaf dat hij Aja leerde kennen, tot nu toe. Ik mis hem nog steeds.



Wat is er gebeurd?
Hij speelde met een hoge golf aan het strand van Ghana, op de dag voor zijn vertrek naar Nederland. Hij lachte en sprong. De golf pakte hem op, gooide hem met een smak op de bodem van de zee en daar brak Jan zijn nek.
Wilma, zijn vriendin, miste hem, zocht hem, vond hem en zag, dat hij geen adem meer kon halen. Ze gaf hem mond op mond beademing. Er kwam een ambulance, die hem naar Accra bracht. Hij werd nog steeds beademd, want ademen kon hij niet zelf. Tot aan zijn dood toe heeft hij dat niet meer zelf gekund.
In Accra konden ze niets voor hem doen, hoge dwarslaesie, en dus is hij, via Zwitserland naar Nederland gevlogen, naar het AMC.
Daar heeft hij nog een week geleefd. Met beademing en operaties, die niets opleverden.
Communiceren was alleen mogelijk door met zijn oogleden te knipperen. De alfabet-methode.
Op die manier heeft hij van iedereen afscheid kunnen nemen.
Op die manier heeft hij zijn vriendin ten huwelijk gevraagd en zijn ze midden in een van zijn laatste nachten getrouwd.
En op die manier heeft hij te kennen kunnen geven, dat hij dit geen manier van leven vond en zo niet langer wilde leven.
" …dit is geen leven, vertel iedereen, dat ik er in berust. Einde van een lijdensweg…"
Dus is op dinsdag 3 april op zijn eigen uitdrukkelijk verzoek de stekker eruit gehaald en is hij gestikt, maar dat heeft hij niet gemerkt, want hij was zwaar verdoofd.




Wat was Jan voor iemand?
Jan was een man, die enorm en met volle teugen van het leven genoot. Hij was groot en beweeglijk. Viel onder andere over snoeppapiertjes op het ijs, waardoor hij een aantal keren zijn arm uit de kom had, zijn knie verbrijzelde, zijn heup brak. Hij werd een brekebeen genoemd, maar dat was hij niet: hij was kinderlijk en geweldig enthousiast in alles wat hij deed. Zijn ongelukken werden veroorzaakt door de euforie over de schoonheid van het leven.
Fietste even gauw rond een rondje Noord-Holland (arm), rende even gauw de Ronde Hoep (heup), schaatste als er een beetje ijs lag als eerste op de Vinkeveense Plassen (knie) en dat alles met van die lange benen en lange armen.
Hij deed 2 keer mee aan de Elfstedentocht, helaas niet uitgeschaatst, want... arm uit de kom.
Hij kwam vaak Monopoly spelen en kon absoluut niet tegen zijn verlies, waardoor we juist gingen samenspannen om hem uit zijn vel te laten springen. Dan noemden we hem "Schavelaar", waar hij he-le-maal niet tegen kon. We dronken daar altijd grote hoeveelheden witte Elzas wijn bij. En aten chips, veel chips.
Hij stopte met roken en deed dat zo enthousiast, dat hij kilo's kauwgommetjes at en liters water dronk, om maar van die Zware Van Nelle af te komen. Wat hem overigens prima is gelukt, want als hij zich iets voornam, dan lukte hem dat!
Hij kon enorme hoeveelheden eten verstouwen. Toen hij een keer kwam eten, vroeg hij na de maaltijd: "Lekker voorgerechtje, wat is het hoofdgerecht?". Toen heeft hij nog 2 rollen beschuit met kaas verorberd.



Jan ging graag met ons mee op kroegentocht in Amsterdam, dat wil zeggen, als hij kon, want hij werkte 's avonds bij Het Parool en de Volkskrant. Hij was voor journalisten de link met het thuisland, want hij nam er de telefoon op. En hij was degene, die elk gesprek eindigde met "DAGDAG!"
Ik zie hem nog staan met een pilsje in zijn hand in één van de P- cafés: de Pool, of de Pels, of de Pieter, of de Prins. Dat waren onze verlengde huiskamers.

Hij noemde mij altijd óf Loetepetoetje óf Girlie.
Toen we een keertje met zijn allen naar het strand gingen om te zwemmen zei hij: "Je ziet er mooi uit, Girlie"
Dat vond ik toen wel fijn, want ik was maanden bezig geweest om af te vallen.

Heb ik al gezegd, wat een levensgenieter hij was?
Alles wat hij deed, deed hij met 100%. Hij hield van zingen, vooral (met een slok op) van Gregoriaanse kerkliederen, die hij als koorknaapje moest zingen, en dan samen met zijn broers. En dat waren er nogal wat, want ... katholiek!

Hij was één van de eersten, die ik kende, die een computer had. "Wat wil je daar nu mee, Jan…" vroeg ik hem. Hij antwoordde :" Daar kun je ál je adressen in opslaan. En recepten in bewaren. Reuze handig."





Hij woonde op de M.S. PAX, een Rijnaak, die in de Amstel, vlak bij Carré lag. En er nog ligt, vlak bij de Sarphatibrug.
Toen we er langs voeren tijdens de uitvaart in een groot schip met de kist, waarin Jan op de voorplecht, stopten we midden op de Amstel bij zijn boot en iemand op de M.S. PAX liet een aantal malen de scheepshoorn klinken. De buurvrouw had honderden bossen bloemen op het dek gezet en er hing een zwarte vlag, halfstok. Daar kan ik nu nog om huilen. We waren er allemaal stil van, de boot helde naar één kant over, omdat iedereen de M.S. PAX groette vanaf het water.
En daar voeren we weer verder met Jan, over de Amstel naar Zorgvlied. Heel indrukwekkend. Veel tranen.

Dat was mijn grote vriend Jan.
Hij is begraven op Zorgvlied. Er waren wel 300 mensen met evenzovele bossen bloemen op de begrafenis. Daar had-ie om gevraagd: veel mensen en veel bloemen.

Ik denk nog vaak aan hem, vooral als ik mezelf betrap op lethargie. Verdikkeme, denk ik dan: leef er op los, doe er wat aan. Denk aan Jan.

Dagdag, grote, lieve Jan.
Jou wil ik graag nog een keertje tegenkomen en dan wel honderd flessen Elzas drinken en 50 rollen beschuit met kaas eten en ik zal je laten winnen met Monopoly! En we worden dronken en zingen liederen uit de Matthäus-Passion en de tranen zullen over onze wangen biggelen. Dat mag!
" M U Z I E K H A R D E R ! "
Ik ben niet de enige, die je mist, dat weet ik.
Dagdag. Jan, bravooooooooooooooo!



Er is een boom geveld
met lange groene takken.
Hij zuchtte ruischend als
een kind
terwijl hij viel,
nog vol van zomerwind.


Vasalis.


Klik op " M U Z I E K H A R D E R ! " voor Erbarme dich van J.S. Bach, de muziek waar Jan het meest van hield...

16 comments:

Anonymous said...

Dit is een hele mooie ode over iemand waar je veel van hield.
Een hele mooie gedachte, maar het gemis zal niet minder zijn.
Sterkte meis.

Anonymous said...

Zeven maal om de aarde gaan,
als het zou moeten op handen en voeten;
zeven maal om die ene te groeten
die daar lachend te wachten zou staan.
Zeven maal om de aarde gaan

Zeven maal over de zeeën te gaan,
schraal in de kleren, wat zou het mij deren,
kon uit de dood ik die ene doen keren.
Zeven maal over de zeeën gaan -
zeven maal om met z'n tweeën te staan.
© Ida Gerhardt

Wat een inmooie ode aan een uniek man...

Anonymous said...

Lieve Marjolijn en gerda,
dank je wel voor jullie hartverwarmende reacties.
Het gedicht van Ida Gerhardt is heel fijn.
Ik was juist van plan om iets over haar de publiceren op het VKblog...
Ik denk, dat dit gedicht er prima in past...

Veel liefs van Marlou

Anonymous said...

niet het sterven doet pijn,
maar het afgesneden zijn.

vasalis of zo

Pieter said...

He Marlou,

wat een goed verhaal over Jan, ik begrijp nu dat je erg op hem gesteld was.
Voor mij is het een goede herinnering aan een oud klasgenootje van de lagere school.

Als zo eens langs loopt , bel gerust aan rond koffie-tijd!

Liefs van Pieter

Anonymous said...

now I stay in touch!

Henry Kloostra said...

Wát een pracht verhaal, Marlou! .

Pim said...

Ik wil mijn vriendin laten zien wie Jan is en Google zonder nadenken Jan Schavemaker MS Pax... en kom op jouw Blog.

Ik schiet direct vol, dit is JAN!
Je muziek passie deelde ik niet, maar onze Apple passie des te meer.

Dat moment aan je bed in het AMC en de rondvaartboot langszij aan de MS Pax, ik zal het nooit vergeten. Ik weet zeker dat Jan samen met Joop over mij waken.

Je kent mij niet... maar ik verloor mijn beste vriend.

... said...

Ik reageer op de recente reaktie van Pim, omtrent de blog van Marlou Witzel over Jan Schavemaker..
Waarschynlyk is het jammer, Pim, om jou niet te kennen, want je moet wel tof zyn, als je zo goed bevriend was met Jan Schavemaker...

... said...

Ik reageer op de recente reaktie van Pim, omtrent de blog van Marlou Witzel over Jan Schavemaker..
Waarschynlyk is het jammer, Pim, om jou niet te kennen, want je moet wel tof zyn, als je zo goed bevriend was met Jan Schavemaker...

Maria bd V said...

Wat een mooi verhaal over Jan, Marlou
Er spreekt veel liefde uit.

Jetteke said...

Indrukwekkend Marlou en mooi geschreven!
Wat een leuke man en zo verdrietig dat ie er niet meer is! ❤️

Liefs,
Jetteke

Florian said...

Leuk stukje over Jan, Lou!
Ik herinner me nog dat Jan hier in Trahütten was en mij een beetje liep te pesten.
Ik zei:" nu is het genoeg anders grijp ik je".
Ik was een jaar of 17 denk ik.
Dat maakte bij Jan geen indruk en hij ging verder.
Ik greep hem- hij was een stuk groter- nam hem in een heupzwaai en vervolgens in een houtgreep.
Na 5 minuten spartelen gaf hij op.
Je bent een sterk baasje, zei hij en met pesten paste hij wel op🤗🤗

Carla S. said...

HalieveLoekie,

Wat is dit nu weer bijzonder.
Je vroeg me of ik, behalve het gedicht van Vasalis, ook het stuk over Jan had gelezen.
Nee dus, nu dus!!
Wat een bijzonder en mooi mens en wat heb jij liefdevol over hem geschreven.
Zo’n mooi en levenslustig mens wil je nooit laten gaan.
Je houdt hem voor altijd in je hart.
Dank dat je zijn levensverhaal met mij wilde delen.

Dikke kus, Carla

Unknown said...

Hi Marlou, wat n mooi en liefdevol bericht van jou over onze lieve broer Jan
alweer 20jaar geleden... zo lang maar tocht zo kort...we missen hem zo vaak...
Ik -Elly- sprak Bert en Corry, en wat zou t fijn zijn om samen n keer met jou
n glas witte wijn te drinken op Jan, ergens op n terras of op n bankje...
Mijn mailadres is ellyvanluin@gmail.com
Lieve groet Elly

Bart Anderson said...

Ik heb de PAX in 2002 gekocht. In de kast hing nog een regenjas van Jan, die ik jaren heb gedragen.